HARMONOGRAM WYBORÓW CZŁONKÓW KOMITETÓW NAUKOWYCH PAN

Uchwała Nr 50/2019

Prezydium Polskiej Akademii Nauk

z dnia 17 września 2019 r.

w sprawie regulaminu trybu wyboru członków i organów komitetów naukowych

Na podstawie art. 35 ust. 9 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Polskiej Akademii Nauk (Dz. U. z 2019 r. poz. 1183), Prezydium Polskiej Akademii Nauk postanawia, co następuje:

§ 1

Prezydium Polskiej Akademii Nauk uchwala regulamin określający tryb wyboru członków i organów komitetów naukowych, stanowiący załącznik do uchwały.

§ 2

Tracą moc: uchwała nr 42/2011 z dnia 20 września 2011 r. w sprawie zatwierdzenia szczególnego trybu wyboru członków komitetów naukowych przy Wydziale III Nauk Ścisłych i Nauk o Ziemi Polskiej Akademii Nauk, uchwała nr 39/2017 Prezydium Polskiej Akademii Nauk z dnia 21 listopada 2017 r. w sprawie regulaminu trybu wyboru członków i organów komitetów naukowych i uchwała nr 44/2019 Prezydium Polskiej Akademii Nauk z dnia 27 czerwca 2019 r. w sprawie regulaminu trybu wyboru członków i organów komitetów naukowych.

§ 3

Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

PREZES

POLSKIEJ AKADEMII NAUK

Jerzy Duszyński

Załącznik do uchwały Nr 50/2019

Prezydium Polskiej Akademii Nauk

z dnia 17 września 2019 r.

Regulamin trybu wyboru członków i organów
komitetów naukowych

§ 1

1. W skład komitetu naukowego, zwanego dalej „Komitetem” wchodzi nie więcej niż 30 członków, wyłonionych w wyniku wyborów. Decyzję o liczbie wybranych członków w poszczególnych Komitetach podejmuje Wydział na zebraniu plenarnym.
2. Członkiem Komitetu z wyboru może być osoba, która posiada co najmniej stopień naukowy doktora habilitowanego.
3. W skład Komitetu wchodzą również członkowie krajowi Akademii i członkowie Akademii Młodych Uczonych (AMU), których nie wlicza się do liczby, o której mowa w ust. 1. Członkowie AMU, mimo wygaśnięcia członkostwa w AMU, zachowują status członka Komitetu, w którego pracach biorą udział, do końca jego kadencji.
4. Członkowie krajowi Akademii i członkowie AMU zgłaszają Dziekanowi Wydziału właściwego ze względu na działalność Komitetu, swój udział w pracach Komitetu lub są zapraszani do uczestniczenia w jego pracach.
5. Członkowie krajowi Akademii i członkowie AMU mogą wchodzić w skład nie więcej niż dwóch Komitetów.
6. Osoba niebędąca członkiem Akademii lub Akademii Młodych Uczonych może być członkiem tylko jednego Komitetu.
7. Komitet może w trakcie kadencji zapraszać do swojego składu specjalistów z różnych dziedzin życia naukowego, gospodarczego i społecznego, niezależenie od ich stopnia naukowego, których liczba razem nie może jednak przekraczać 1/3 liczby członków pochodzących z wyboru.
8. Zaproszonych specjalistów powołuje w skład Komitetu Dziekan Wydziału, na wniosek Przewodniczącego Komitetu.
9. Komitet, na zasadach określonych w regulaminie Komitetu, może wybrać honorowego przewodniczącego Komitetu. Funkcja honorowego przewodniczącego Komitetu jest dożywotnia.
10. W Komitecie może zostać powołany tylko jeden honorowy przewodniczący.
11. Uchwała zebrania plenarnego, dotycząca wyłonienia kandydata na honorowego przewodniczącego, podejmowana jest zwykłą większością głosów, przy obecności co najmniej połowy członków Komitetu.
12. Honorowi członkowie Komitetu oraz honorowi przewodniczący Komitetu, wybrani na dotychczasowych zasadach, zachowują swój status.

§ 2

1. Dziekan Wydziału w porozumieniu z ustępującymi Przewodniczącymi Komitetów powołuje Komisję Wyborczą działającą przy Wydziale i ogłasza terminy przeprowadzenia wyborów. Głosowanie odbywa się w trybie elektronicznym lub korespondencyjnym.
2. Informacja o wyborach jest umieszczana na stronach internetowych Akademii i Komitetów. Wybory odbywają się z użyciem systemu informatycznego lub korespondencyjnie.
3. Lista kandydatów do komitetu jest ogłaszana na stronach komitetów wraz z instrukcją głosowania.
4. Osoby uprawnione do głosowania otrzymują drogą elektroniczną dostęp do systemu głosowania, w przypadku trybu korespondencyjnego otrzymują karty do głosowania oraz instrukcję do głosowania.
5. Wybory członków Komitetu odbywają się w głosowaniu tajnym. Każdy z głosujących ma prawo wyboru nie więcej niż 30 osób łącznie, ale nie więcej niż 5 osób z jednej jednostki naukowej.
6. Dziekan Wydziału określa procedurę głosowania w trybie korespondencyjnym w celu zachowania wymogu tajności głosowania. Procedura wymaga akceptacji Wiceprezesa Akademii odpowiedzialnego za pracę komitetów.
7. Komisja, na podstawie danych z systemu głosowania, ustala wynik wyborów i listę kandydatów przekazuje Dziekanowi Wydziału.
8. W przypadku, gdy liczba osób, które otrzymały równą liczbę głosów, przekracza liczbę członków Komitetu zgodną z § 1 ust. 1, odbywają się dodatkowe tajne wybory w trybie określonym w ust. 2, 3 i 4, w których osoby uprawnione do głosowania głosują na kandydatów, którzy otrzymali równą liczbę głosów.

§ 3

Harmonogram wyborów do komitetów ustala, w porozumieniu z Dziekanami, Wiceprezes Akademii odpowiedzialny za pracę komitetów.

§ 4

Członków Komitetu powołuje Dziekan Wydziału.

§ 5

1. Na pierwszym posiedzeniu Komitetu, zwołanym i prowadzonym przez Dziekana Wydziału lub upoważnioną przez niego osobę, w obecności co najmniej połowy członków, Komitet wybiera w głosowaniu tajnym, zwykłą większością głosów:

• 1) przewodniczącego - elekta Komitetu;
• 2) zastępcę lub dwóch zastępców przewodniczącego Komitetu oraz nie więcej niż 3 innych członków Prezydium Komitetu.

2. Wniosek o powołanie Przewodniczącego Komitetu przekazuje Prezesowi PAN Dziekan Wydziału w porozumieniu z Wiceprezesem nadzorującym prace Wydziału, w którego strukturach działa Komitet.
3. Przewodniczącego Komitetu powołuje Prezydium Akademii.
4. Przewodniczący Komitetu może pełnić tę funkcję nie dłużej niż przez dwie kolejne kadencje.
5. W obradach Prezydium Komitetu mogą też uczestniczyć zaproszeni członkowie Komitetu, bez głosu stanowiącego.
6. Komitet na zebraniu plenarnym ustala strukturę z ewentualnym podziałem na sekcje, komisje i zespoły zadaniowe oraz może powołać specjalistów do swojego składu zgodnie z § 1 ust. 7. W trakcie kadencji ustalenia mogą podlegać zmianom - po zatwierdzeniu odpowiednich wniosków przez Dziekana Wydziału.
7. W skład poszczególnych sekcji, komisji i zespołów zadaniowych nie może wchodzić więcej niż 10 osób.
8. W skład komisji i sekcji, powoływanych przez zebranie plenarne Komitetu w drodze uchwały, mogą wchodzić osoby niebędące członkami Komitetu, z zastrzeżeniem, że:

• 1) przewodniczącymi sekcji i komisji mogą być wyłącznie członkowie Komitetu;
• 2) uchwała w sprawie powołania sekcji i komisji Komitetu wymaga akceptacji Wiceprezesa Akademii nadzorującego działalność komitetów.

9. W skład zespołu zadaniowego, którego zakres i termin działania ustala zebranie plenarne Komitetu w drodze uchwały, mogą wchodzić tylko osoby będące członkami Komitetu. Uchwała w sprawie powołania zespołów zadaniowych wymaga akceptacji Dziekana Wydziału.
10. Szczegółowe zasady działalności Komitetu określa regulamin uchwalony przez zebranie plenarne Komitetu i zatwierdzony - na wniosek Dziekana Wydziału - przez Wiceprezesa Akademii sprawującego nadzór nad Wydziałem.

§ 6

1. W przypadku zmian w składzie osobowym Komitetu w części pochodzącej z wyboru, spowodowanych przyczynami losowymi, członkiem Komitetu zostaje osoba, która otrzymała największą liczbę głosów spośród kandydatów, którzy nie weszli w skład Komitetu w wyborach.
2. W przypadku odwołania, rezygnacji, trwałej niemożności pełnienia funkcji przez przewodniczącego Komitetu, zastępcę przewodniczącego Komitetu lub członka Prezydium Komitetu, na zebraniu Plenarnym członkowie Komitetu dokonują wyboru uzupełniającego składu władz Komitetu, zgodnie z zasadami określonymi w § 5 ust. 1.
3. Kadencja osób, o których mowa w ust. 1 i 2, kończy się wraz z upływem kadencji Komitetu.

UZASADNIENIE

Prezydium PAN na posiedzeniu w dniu 27 czerwca 2019 r. podjęło uchwałę nr 44/2019 w sprawie regulaminu trybu wyboru członków i organów komitetu naukowego. Centrum Oceny Administracji Kancelarii Prezesa Rady Ministrów zwróciło uwagę na niezgodne z ustawą z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Polskiej Akademii Nauk (Dz. U. z 2019 r. poz. 1183) uregulowanie zawarte w paragrafie 5 ust. 3 tego regulaminu, dotyczące sposobu powoływania przewodniczącego komitetu naukowego. W związku z powyższym, w ramach autokorekty, Prezydium PAN podejmuje uchwałę w sprawie regulaminu trybu wyboru członków i organów komitetu naukowego, zgodnie z art. 35 ust. 9 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Polskiej Akademii Nauk (Dz. U. z 2019 r. poz. 1183), która uwzględnia uwagi zgłoszone przez COA KPRM.

Uchwalenie nowego regulaminu trybu wyboru członków komitetu naukowego i jego organów ma na celu przede wszystkim ujednolicenie trybu wyboru członków wszystkich komitetów naukowych działających w strukturze Polskiej Akademii Nauk, wprowadzenie bardziej demokratycznych zasad wyboru oraz usprawnienie procesu wyborczego.

Od 2011 roku obowiązywały dwie uchwały w sprawie trybu wyboru członków komitetu naukowego PAN: uchwała nr 28/2011 Prezydium Polskiej Akademii Nauk z 26 maja 2011 r. w sprawie regulaminu trybu wyboru członków komitetu naukowego i jego organów, z późn. zm. oraz uchwała nr 42/2011 Prezydium Polskiej Akademii Nauk z 20 września 2011 r. w sprawie zatwierdzenia szczególnego trybu wyboru członków komitetów naukowych przy Wydziale III Nauk Ścisłych i Nauk o Ziemi PAN. Uchwała nr 28/2011 straciła moc w 2017 r., gdy Prezydium PAN na posiedzeniu w dniu 21 listopada podjęło uchwałę nr 39/2017 w sprawie regulaminu trybu wyboru członków i organów komitetów naukowych. Na mocy obecnie uchwalanej uchwały tracą moc uchwały nr 42/2011 i nr 39/2017, a w konsekwencji we wszystkich wydziałach PAN będą obowiązywały takie same zasady wyboru członków komitetu naukowego i jego organów.

Spełniając wnioski środowiska naukowego i akademickiego w Polsce, w tym członków Polskiej Akademii Nauk i członków komitetów naukowych PAN uchwalony obecnie Regulamin umożliwia bardziej demokratyczne zasady wyboru członków komitetu naukowego. Głównym celem działalności komitetów, ważnym z punktu widzenia działalności PAN w nauce polskiej, jest ich reprezentatywność i otwartość na nowe ośrodki naukowe i badaczy, szczególnie młodych. W ostatnich latach zwiększa się populacja elektorów; już obecnie liczba osób posiadających czynne i bierne prawo wyborcze dla niektórych komitetów zbliża się do tysiąca. Najistotniejsze zmiany wprowadzone w uchwalonym regulaminie dotyczą przyznania każdemu wybierającemu prawa wybierania do 30 kandydatów na członków komitetu przy jednoczesnym ograniczeniu możliwości głosowania na więcej niż 5 osób z jednej jednostki naukowej. Taki sposób wyboru powinien zabezpieczyć szeroką ogólnopolską reprezentację środowiska naukowego w każdym z komitetów.